De Cookswell Jiko is een houtskooloventje uit Kenia. Sinds kort is de Jiko ook in Nederland verkrijgbaar. Het idee achter het ontwerp is om met zo min mogelijk houtskool een volwaardige maaltijd te kunnen bereiden. Omdat in Kenia nog veel op houtskool gekookt wordt, is hierop bezuinigen relevant. Veel houtskool wordt namelijk gemaakt van (illegaal) gekapte bomen, waardoor op grote schaal ontbossing plaatsvindt. Naast het lage houtskoolgebruik uit deze missie zich ook in –voor barbecueproducenten- ongebruikelijke acties. Zo krijg je in Kenia bij je Jiko zaden om zelf nieuwe bomen te kunnen zaaien en kan je zelfs een abonnement nemen op duurzaam geproduceerd houtskool. Eén keer betalen en dan ben je de rest van je leven klaar. Dat soort services levert Cookswell (helaas) niet in Nederland.
Zelf ben ik de gelukkige bezitter van een Weber Smokey Joe en een Big Green Egg medium, waarmee ik als barbecueliefhebber prima uit de voeten kan. Mijn vraag is dan ook of de Jiko een aanvulling is op dit assortiment. Daarnaast onderzoek ik in de test uiteraard of de Jiko een aanrader is voor de medemens die geen Weber en/of Green Egg heeft.
Eerste indruk
De Jiko is een stoer vormgegeven “kastje” van gegalvaniseerd staal met houten handvatten. Binnenin is een klein bakje voor het vuur, met daarnaast en er boven twee rekjes. Onderaan zitten een bakje voor as en een duipbak. Links, vrij onopvallend, zit een rookkanaaltje. Hij voelt solide aan, industrieel bijna.
Gebruik
De Jiko is gemaakt om zuinig te stoken. Het vuurbakje is met drie medium stukken houtskool wel vol. Dit betekent ook dat de hele binnenruimte verhit moet worden met een klein vuurtje. Als je de Jiko geopend hebt, duurt het dus ook weer een poosje voor hij echt op temperatuur is. Open je de Jiko te vaak, dan wordt het simpelweg niet heet binnenin. Bij producten die lang moeten bakken, bijvoorbeeld een beenham of een hele kip, is het zeker nodig om twee of drie keer kooltjes toe te voegen. Véél eerder dan wat je bij een traditionele barbecue zou doen. Zelf heb ik hier erg aan moeten wennen.
Een ander nadeel vind ik de toegankelijkheid. De deurtjes kunnen niet zo ver open, waardoor je altijd het gevoel hebt jezelf naar binnen te moeten wurmen. En als je eenmaal binnen bent, is de toegang tot de rekjes vrij beperkt, met name bij het bovenste rekje. Als je wat wilt verschuiven of keren, moet je het hele rekje soms leeghalen.
De Jiko heeft ook handige voordelen t.o.v. normale barbecues. In de eerste plaats rookt hij niet, zeker na het opstarten. Voor balkon-tuiniers betekent dit zeker dat je lekker kan slow cooken zonder ruzie met je bovenburen. Hooguit over de vraag of ze mee mogen eten. Behalve natuurlijk als je je eten ook gaat roken, daar is de Jika namelijk ook prima voor geschikt.
Vanzelfsprekend is het ook een voordeel dat hij zuinig stookt. Daar is hij immers op ontworpen. Ook met bijvullen heb je aan twee handjes houtskool zeker voldoende om een complete maaltijd te bereiden.
Voor de idealisten onder ons heeft de Jiko nog een laatste groot voordeel. Hij is volledig ontwikkeld, ontworpen en gemaakt in Kenia. Ook in economisch opzicht levert hij dus een bijdrage aan de duurzaamheid in Kenia.
Sommigen zullen de exclusiviteit ook een voordeel vinden. Momenteel zijn er maar enkele Jiko’s in Nederland. Je hebt dus altijd een goed verhaal als er iemand komt eten en vraagt wat jij nou hebt staan.
Het eten
Ik heb de Jiko verschillende keren gebruikt, en alle keren kwam er heerlijk eten uit tevoorschijn. Vlees blijft lekker sappig en (met geduld) krijgt je groente en aardappels prima gaar. Uitstekende slow cooking met de kenmerkende houtskoolsmaak.
Praktisch
Het model wat ik testte kost €149 en is verkrijgbaar via http://www.cookswell.eu/. Je kan hem gewoon buiten laten staan, het staal is gegalvaniseerd. Ik vermoed wel dat de houten handgreepjes op den duur onder de weersinvloeden gaan leiden.
Conclusie
Naar mijn oordeel is de Cookswell Jiko een leuk oventje, gebaseerd op méér dan sympathieke idealen. Het zuinig stoken is, vrees ik, in Nederland een minder urgente overweging dan in Kenia. Je kan er ontegenzeggelijk heerlijk eten op bereiden en het gebrek aan rookproductie is een grote plus. Als je bovenburen hebt, kan dit een doorslaggevend verschil zijn met andere houtskoolbranders.
Wil je je barbecue makkelijk kunnen meenemen naar de camping of het park, dan zou ik meer gangbare barbecue met draagtas overwegen. Bijvoorbeeld mijn Smokey Joe of de Weber Go Anywhere. Die kosten grofweg de helft van de Jiko. En ben je in de markt voor de top van de houtskoolovens, spaar dan (lang…) door voor een Big Green Egg. Die zijn gebruiksvriendelijker en bieden veel meer gebruiksmogelijkheden.
M zegt
Je kan de cookswell jikos ook stoken met briketten, en alle voordelen daarvan. De mening over weinig ruimte is maar hoe je hem gebruikt.
Het is zeker geen bbq waar onder het totale rooster kolen brand. Daar moet je dan ook wel rekening mee houden.
Maar met wat inzicht is het maken van een maaltijd voor 4 personen geen probleem. (Lamsbout, aardappels en groente) het is ff timen zodat alles tegelijk klaar is.
Het is een leuke manier om lekker buiten te koken, met veel diverse mogelijkheden en opties.
Mvg M.