Voor mij valt Keukenhof in een rijtje met attracties zoals de Zaanse Schans en de molens van Kinderdijk. Iedereen in Nederland kent ze, maar je gaat er alleen heen met je opa en oma of met verre familie uit Canada of Nieuw Zeeland. Eerlijk gezegd wist ik ook niet zo goed wat je als tuinliefhebber mag verwachten van Keukenhof. Natuurlijk, de bollen zijn schitterend. En natuurlijk, die honderduizenden die jaarlijks komen, doen dat niet voor niets. Aan de andere kan heb ik ook sterke associaties met grijze kapsels en bussen vol rollators.
Gelukkig had ik in mijn rolkoffertje genoeg ruimte voor al mijn vooroordelen toen ik mee mocht met een bloggerstrip van Keukenhof. Samen met twee andere bloggers, Elodie van http://madame-love.com/ en Udo van http://www.jo-igele.de/ mocht ik twee dagen op avontuur langs heden, verleden en toekomst van bloembollen in Nederland.
Om met mijn vooroordeel te beginnen: het ligt genuanceerder met de leeftijdsopbouw. Zeker onder de buitenlandse bezoekers zie je veel jonge mensen. Ik zag zelfs iemand die erg veel op een gangsta rapper leek erg enthousiast worden van een bed hyacinten. Ik sprak met een lyrische studente uit Indonesië. Ik zag hele Japanse families. En bejaarden? Ja, die zijn er ook. Net als de bussen, bij tientallen. Is dat erg? Nee hoor, er is genoeg plek voor iedereen.
Dan de vraag: kan de moderne stadstuinier iets leren van Keukenhof? Er is natuurlijk geen enkele tuin die in de buurt komt van Keukenhof. Alleen al de statistieken blazen je uit je schoenen: 32 hectare, 7.000.000 bloembollen (bloemen worden opvallend genoeg niet geteld), 30 vaste tuinlieden (waarvan één vrouw), 60 dagen waarin het allemaal moet gebeuren met 800.000 bezoekers (die 125.000 punten appeltaart eten). En die ene andere belangrijke statistiek: nul vergelijkbare parken ter wereld. Je bevindt je dus in goed en vooral groot gezelschap als je je niet kan meten met Keukenhof. Overigens gaan er verhalen dat de Chinezen (wie anders?) de handschoen oppakken.
Misschien de grootste les, ondanks die overweldigende statistieken, die we van Keukenhof kunnen leren is het effect van de beperking. Grote vlakken met dezelfde kleur(en) en het herhalen van dezelfde planten of bloemen. Dit geeft een veel sterker effect dan het verzamelen van zo veel mogelijk soorten op 50 vierkante meter. Natuurlijk weet je dat, als je wel eens een boek over tuinontwerp gelezen hebt. Maar het lezen of het ondergaan is echt twee verschillende dingen. In feite maakt het niet uit of je tuin 32 hectare of 32 vierkante meter is.
Voor mij zelf was het wel een eye opener om te zien hoe de ontwerpers van Keukenhof werken met hoogteverschillen. Niet zo zeer in de grond, hoewel dat ook gebeurt, maar vooral tussen de bloemen. Bijvoorbeeld lage anemoontjes tussen tulpen met her en der keizerkronen die als vuurpijlen omhoog rijzen. Ik denk wel dat het noodzakelijk is om hier een soort minimum-afmeting voor aan te houden en er een soort regelmaat in aan te brengen. Voor je het weet heb je gewoon een berg gemengde bollen die ieder voor zich bloeien. Dat zie je dan weer niet op Keukenhof: wat er gebeurt als je er een rommeltje van maakt.
Ook erg toepasbaar is het ‘lasagne-systeem’. Je ziet het niet als je door het park loopt, maar veel stukken zijn in lagen aangeplant. De vroege bloeiers, zoals krokussen en sommige narcissen staan paraat als het park open gaat. Ongeveer 5 centimeter onder die bollen ligt een laag middel-bloeiers. Die nemen het stokje over als de vroege bloeiers aan het eind van hun Latijn zijn. En estafette-wisseling herhaalt zicht een week of 3 later, als de late bloeiers het stokje over nemen. Uiteraard kan je dit systeem naar eigen inzicht aanpassen, waarbij je je niks aantrekt van de openingsweken van Keukenhof. Vroege sneeuwklokjes komen bijvoorbeeld nog eerder. In feite is het verticaal tuinieren, maar dan naar beneden.
Natuurlijk snapt Keukenhof ook wel dat het klassieke park net zo veel met een stadstuin te maken heeft als een concert van Janine Jansen met de viooloefeningen van mijn voormalige onderbuurmeisje. De inzet is er wel, maar het is niet iedereen gegeven. Om de goedwillende liefhebber op gang te helpen biedt Keukenhof sinds een aantal jaar ‘inspiratietuinen’. Rond een aantal thema’s mogen tuinontwerpers zelf tuinen van min of meer normale omvang inrichten. Dit jaar zijn dat bijvoorbeeld :
De kooktuin, met (onder andere) eetbare planten en bloemen en een buitenkeuken,
De bee happy tuin, gericht op bijen en vlinders, en
De recycle tuin, met zo veel mogelijk hergebruikte spullen.
Ik denk dat er weinig mensen zijn die deze tuinen minutieus zullen nabouwen, maar dat is natuurlijk ook niet de bedoeling. Je doet er leuke ideeën op, die je wél kan toepassen.
Ook heel praktisch: de tuinlieden die rondlopen op Keukenhof zijn gewoon aanspreekbaar. Ze zijn gepassioneerde vaklui die over het algemeen graag hun kennis delen. Heb je prangende vragen, dan kan je die echt gerust stellen. Zelf heb ik met een van de oudgedienden gesproken, waarover binnenkort meer.
Ook afgezien van de omvang, de mankracht en de budgetten moet je je niet willen meten met Keukenhof. Dat seizoen duurt maar 60 dagen, daarna mag het hele park gerust niet om aan te zien zijn. In je tuin is dat natuurlijk niet reëel, je wil graag dat het er ook in de zomer en herfst goed toeven is.
Wil je zelf ook naar Keukenhof? Het park is open tot en met 18 mei, maar ik zou adviseren om zo snel mogelijk te gaan. Door het warme weer zijn de bollen niet te houden. Het park is tot 19.30h open, de kassa’s tot 18.00h. Als je in de gelegenheid bent om laat op de dag te gaan staat de zon mooi laag en zijn de meeste bezoekers ongetwijfeld al huiswaarts gekeerd. Tickets kan je via de website kopen om de lange rijen voor de kassa te ontwijken. De openingsdata voor Keukenhof voor 2015 zijn ook al bekend: 20 maart t/m 17 mei 2015.
En die vooroordelen? Bij het uitpakken kon ik ze niet meer terugvinden. Zeker ergens verloren.
Steven
Bedankt Olaf! Een mooi verhaal met een verrassende kijk op Keukenhof! Zeker een bezoek waard :)
Olaf Verheij
Dankjewel Steven. Ik neem aan dat je opmerking over bezoek slaat op http://www.tuinenbalkon.nl? :-)
Marinke
Leuk verhaal Olaf! Vooral leuk om te lezen dat iemand die zo dichtbij woont en nog nooit geweest was en daarbij nog boven verwachting verrast is. Vooroordelen en imago is niet zomaar te veranderen, dat moeten mensen toch zelf ervaren. Leuk geschreven! Ben benieuwd naar het vervolg met de tuinman.
Judith
Via Elodie (van Madame-Love) kwam ik op je site. Erg leuk om te zien dat er wel degelijk praktische tips te vinden zijn op de Keukenhof. Ook ik ben “belast” me alle vooroordelen, maar jullie blogposts laten zien dat een bezoek toch wel echt de moeite waard is. Trouwens, misschien vind je het wel leuk om mee te doen aan Urban Jungle Bloggers: iedere maand delen wij als bloggers een heleboel inspiratie omtrent een bepaald thema. Overmorgen gaan we weer van start en deze maand is het thema: balkon & vensterbank. Meer info vind je op Facebook (https://www.facebook.com/urbanjunglebloggers). Nog een fijne dag!
Olaf
hallo Judith, dankjewel voor je reactie. Keukenhof is inderdaad ook de moeite waard voor wie op zoek is naar tuininspiratie. Dat is wel een belangrijk verschil met de Zaanse schans of Kinderdijk :-)
Urban Jungle Bloggers klinkt goed, mooi initiatief.