Omdat ik me als tuinprofessional verdiept heb in het bodemleven, word ik met regelmaat ‘ingevlogen’ als er problemen met een tuin zijn. De problemen zijn veelal niet bovengronds, maar hebben te maken met de grondproblemen van de tuin.
Veel mensen houden tegenwoordig wel rekening met de zon en standplaats van het groen in de tuin. En veelal is ook nog wel gekeken of er inderdaad tuinturf bij die Rododendron gedaan is.
Het gaat vaak fout op een andere plek: de kwaliteit van de tuingrond.
Zware machines in de tuin geven problemen
Hier gaat het vaak fout in de beginfase van de tuin. Een tuin aanleggen is nu eenmaal helaas een dure aangelegenheid, zeker als je het geheel uit laat voeren.
Een eerste kostenbesparing lijkt vaak om een grote machine in te zetten die lekker vlot de boel omspit en klaar heeft. Boomstronken plukt hij met gemak uit de grond en per schep neemt hij meer zand weg dan je normaal in een uur met de schop weggewerkt krijgt. Die machine kost ergens tussen de € 75.- en € 100.- per uur en met een paar uurtjes is je tuin klaar betreffende het grove werk. Maar er zitten grote nadelen aan zo’n zware machine.
Nieuwe tuinen hebben vaak een verstoorde bodemstructuur
Hoe groter en zwaarder de machine, hoe meer deze de grond aandrukt. Hierdoor word ook het bodemleven verdrukt. Boomwortels en het bodemleven leggen het loodje en verstikken. Heb je een tuin op kleigrond dan is de schade achteraf vaak nog erger en kan het jaren duren om de structuur weer op orde te krijgen. Verdrukking van de grond tot wel een meter diep is geen uitzondering.
Uiteraard kun je met een Grelinette (een woelvork) aan de slag gaan en wormen uitzetten in je tuin. Maar soms is de verstoring zo sterk dat de wormen de grond niet meer inkomen. En dat je op die woelvork moet springen met al je gewicht – zonder dat deze de grond in gaat.
Grond weer leefbaar maken met een minigraver
Dan is er nog maar 1 optie: machinaal de grond spitten. Maak nu niet dezelfde fout door een grote machine hiervoor in te huren, maar ga op zoek naar een minigraver met lage bodemdruk. Deze machines zijn te huur, maar aangezien het even duurt voordat je ze onder de knie hebt is het aan te raden hiervoor op zoek te gaan naar een professional.
Voor mijn eigen bedrijf heb ik twee minigravers beschikbaar. Een grotere van 1.5 ton, en een kleinere die zelfs door een standaard deur opening past. Met die kleine machine ben ik dus wel iets langer bezig dan met een grote graafmachine, maar de verdrukking van de grond is minimaal.
Het herstellen van de grond is echt duurder dan de besparing bij een grote machine.
Zelf de gronddichtheid meten
Omdat ik exacte gegevens nodig heb, werk ik met een penetrometer. Met dit gereedschap kun je precies vaststellen hoe hard de bodem is, en ook op zoek gaan naar de grenswaardes.
Als je niet zo’n apparaat hebt of wilt kopen, dan kun je ook een simpelere manier gebruiken om je gronddichtheid en de indringingsweerstand te testen. Neem een ijzeren stang van ongeveer 8-10 millimeter diameter en minimaal een meter lang. Maak de punt wat scherp, en probeer de stang op verschillende plekken in je tuin tot een meter diep in de grond te drukken. Krijg je weerstand zodat je echt kracht moet zetten? Ga er dan gerust vanuit dat plantenwortels en bomen hier ook niet willen groeien.
Omspitten alleen als het echt nodig is
Als je grote problemen hebt in je tuin en de grond is te hard, dan is omspitten van de grond mogelijk een oplossing. Doe het echter niet als het niet echt heel hard nodig is, want omspitten heeft ook nadelen. In andere gevallen probeer je het eerst met de woelvork op te lossen. Nuttige bodemorganismen leven in de bovenste 5 centimeter van de grond en door het omspitten van de grond zullen er vele daarvan doodgaan.
Ga je spitten met de hand en een schop, doe dat dan slim. Doe het in kleine stukken. Graaf eerst een deel af met de hand van 1 schopsteek diep. Deze tuingrond is de bovenste laag met het bodemleven. Hou deze apart. Deze grond gebruik je aan het einde weer om het gat te vullen. Nu ga je met een spitvork aan de slag met de tweede laag. Deze laag hoef je niet geheel om te spitten, maar moet je wel goed losmaken. Je kunt hier ook een laag mest aanvullen om zo de grond te verbeteren. Aan het einde vul je het gat weer met de bovenste laag grond en klaar. Niet niet aanstampen aan het eind dus.
