Droogte in de tuin is een toenemend probleem, nu ieder jaar de droogte in Nederland (en de hele wereld) lijkt toe te nemen. Daar is gelukkig ook veel tegen te doen, zelfs door jou als tuineigenaar. Daarom hier onze beste tips tegen droogte in de tuin, zowel voor de kleine stadstuin als de grotere tuin.
Dit artikel geeft uiteraard geen directe oplossingen voor klimaatproblemen, maar kan in ieder geval wel iedere tuineigenaar helpen om slimmer om te gaan met water…. spread the word!
Tip 1 – Kies planten en bomen die minder water nodig hebben
Als je tuin nog niet is aangelegd, of als je veranderingen gaat doen dan is het verstandig om vooraf rekening houden met droogte in de tuin. Met het oog op de toekomst zijn er vele onderzoeken gedaan naar welke planten en bomen beter kunnen omgaan met droogte. Om het kort te houden linken wij er naar 2:
- Dit onderzoek van de Belgische sierteelt en groenfederatie, die een lijst opstelden van 79 ‘klimaatbomen’ die een meer klimaatvriendelijke keuze zijn. Gevonden via dit artikel waar je een samenvatting vindt.
- Een mooie lijst met planten die goed tegen droogte kunnen vind je hier. Hedera, Siergrassen en Asters zijn een paar bekende soorten die mooi zijn in vrijwel iedere tuin.
Het is ook slim om te kiezen voor meer diepgewortelde plantsoorten. Het meeste gras is dat bijvoorbeeld niet. Een extra boom of grote struik in je tuin zorgt bovendien voor extra verkoeling, dat kan plaatselijk wel tot 10 graden celsius schelen! Bovendien breken ze de wind, een andere factor die droogte aanwakkert. Als je er plek voor hebt, kies dan zeker voor een boom in je tuin.
Tip 2 – Leg een irrigatiesysteem aan in plaats van alles te sproeien
In het artikel ‘automatisch je planten water geven‘ lees je al onze tips over de aanleg van irrigatie. Met slimme irrigatie op maat gebruik je veel minder water en geef je het water precies op de plek waar de plant het nodig heeft: bij de wortels.
Ga je toch sproeien? Doe dit dan op het goede moment met geschikt gereedschap. In de late avond is het beste moment, vooral op warme en zonnige dagen. Je planten verbranden dan niet door prismavorming van water op het blad, het water verdampt minder snel en in het donker nemen planten het water efficiënter op in de wortels. Plant je nieuwe planten in tijden van droogte? Dompel ze goed onder in een emmer water voor je ze in de grond zet, in plaats van intensief sproeien na aanplant.
Een andere belangrijke sproeitip is dat je beter af en toe veel water kunt geven, dan elke dag een beetje. Hierover verderop in dit artikel meer.
Ook het juiste sproeigereedschap kan een handje helpen: met een slimme sproeikop zoals deze kun je beter doseren en richt je het water gemakkelijker op de wortels in plaats van de bladeren.
Tip 3 – Kies voor groen in je tuin en vang water zoveel mogelijk op voor hergebruik
Deze tip is tweeledig: ten eerste is het goed om zoveel mogelijk voor groen te kiezen in je tuin, en als je dat doet zorg er ook voor dat je zoveel mogelijk water opvangt.
“Tegel eruit, plant erin” is een actie die terecht door vele waterschappen al jaren wordt aangeprezen. Met de toenemende droogte en toenemende verstedelijking, wordt het steeds heter en onaangenamer in Nederland. Met name dus in steden.
Extra belangrijk dus dat iedereen een steentje bijdraagt door. wat steentjes minder in de tuin te leggen. Stenen terrassen in de tuin houden warmte extra vast en zorgen ervoor dat regenwater niet goed de grond in kan trekken maar verdampt, zonde! Een terras is fijn, maar kan bijvoorbeeld ook iets kleiner zijn. Of gemaakt worden als (duurzame) houten vlonder die ook water makkelijk doorlaat naar de bodem. Zorg er in ieder geval voor dat je de boel niet helemaal dichttimmert met stenen, maar dat regenwater de grond kan blijven bereiken.
Water opvangen doe je het beste met een regenton, daar zijn tegenwoordig ook hele design-verantwoorde alternatieven voor zoals deze mooie design regenton van Elho met ingebouwde gieter.
Bonustip: Leg een geveltuin aan als je in de stad woont, lees hier ons slimme stappenplan om dit te doen. Hierbij onttrek je op legale wijze ook stenen uit de stoep van de gemeente :-)
Tip 4 – Train je tuin om te gaan met minder water
Sproeien kun je dus zoals gezegd beter af en toe wat meer intensief doen, dan iedere dag een beetje. Wortels van planten worden sterker als ze niet teveel verwend worden, maar een beetje naar water moeten zoeken. Zelfs na een paar dagen van droogte. Volg de weersvoorspelling en ga niet enorm je grasveld sproeien als je ziet dat het over 2 dagen veel gaat regenen. Dit zie ik helaas buren vaak toch doen.
Over gras gesproken: hier is in echt droge periodes bijna niet tegenaan te sproeien. Gras dat bruin wordt is niet direct dood, en kan zich prima herstellen het volgende voorjaar. Ga dus niet aan het einde van de zomer koste wat het kost je gras proberen groen te houden, dit kost zeer veel water.
In deze podcast van NRC (aanrader om even te luisteren voor meer tips) hoorde ik ook over methodes waarbij je bijvoorbeeld de helft van een groepje planten die bij elkaar staan in de moestuin veel water geeft, en de andere helft minder of bijna geen. Dit wissel je dan om de paar weken om. Als het dezelfde planten zijn die in dezelfde grond staan dan leren de planten om goed om te gaan met veel minder water. Hier ben ik ook heel benieuwd naar jullie ervaringen en tips, lijkt me een kwestie van experimenteren en leren.
Tip 5 – Verbeter de bodem voor je planten om droogte in de tuin tegen te gaan
Mulchen is een slimme methode om droogte tegen te gaan en sowieso goed om te doen in de tuin. Kort gezegd is mulchen simpelweg de bodem rondom je planten en bomen bedekken met een laag organisch materiaal. Dit kunnen al dan niet fijngehakte bladeren zijn, gras, stro, turf, houtsnippers. Het houdt vocht langer vast in de bodem, en beschermt je wortels tegen felle zon.
Ik gebruik zelf altijd zoveel mogelijk snoeiafval hiervoor, wat kan verschillen per seizoen. Belangrijk is dat je niet een te dikke laag legt, dat kan gaan rotten en trekt ongedierte aan. Een hakselaar zoals deze kan een goede investering zijn om zelf mulch te maken van je snoeiafval, scheelt je ook weer wat ritjes naar de stortplaats. Als je geen afval hebt, dan kun je overwegen om cacaodoppen te kopen.
Nog een tip: ga vooral niet teveel schoffelen en wroeten in de aarde in periodes van droogte, hiermee stimuleer je verdamping. Verrijk wel je grond met compost, vooral als je op schrale zandgrond tuiniert wat in Nederland veel te vinden is volgens deze kaart
Heb jij meer goede tips tegen droogte in de tuin?
Vul graag aan via de comments, samen maken we een groter verschil. In veel gevallen zorgt veel watergebruik direct voor een lagere grondwaterstand, wat funest is voor de natuur. Tuinieren is leuk en gaat niet zonder water, maar de balans zoeken is steeds meer nodig en dat gaat ons samen zeker lukken.
