Het voorjaar komt eraan, ook in Stockholm waar ik sinds 1,5 jaar woon. Tuinieren in Zweden is echter een hele andere ervaring dan wat ik gewend was in mijn stadstuintje in Nederland! Daarom leek het mij leuk om de opvallendste verschillen te beschrijven die ik tot nu toe heb ervaren hier.
Tuinieren in Zweden begint later in het jaar..
Om te beginnen start het hele tuinseizoen hier zeker een maand later dan in Nederland. Dat was leuk toen we aankwamen in september, want nog tot ver in oktober konden we appels plukken hier in de buurt. Maar in het voorjaar was het toch best lang wachten tot het voorjaar zich echt aandiende… In maart en april valt er vaak nog sneeuw en het vriest vaak nog ’s nachts tot na ijsheiligen. Op een paar sneeuwklokjes en andere bollen na dus nog een kale boel. Maar in mei ging het supersnel en stond ineens alles volop in bloei!
Voor de wintertijd was mijn ‘click and grow‘ een goede investering. Hiermee kon ik alvast wat aardbeiplantjes en andere zaken in snel tempo opkweken in de donkere dagen. Een beetje kunstlicht doet wonderen! Dit soort ledlamp-installaties zie je dus in de winter volop shinen in de Zweedse vensterbanken.
.. maar je hebt veel meer zonuren
Een ander verschil is natuurlijk ook het aantal zonuren. In de winter kan het rond 15.00u al donker worden in Stockholm, maar vanaf het voorjaar gaat dat heel snel de andere kant op. In de zomermaanden is het hier tot wel 19 uur (!) per dag licht. Van mei tot en met augustus is er dus veel meer daglicht in Zweden dan in Nederland. Al dat zonlicht zorgt dan ook voor een snelle groei van al het groen. Dat betekent helaas ook flink veel grasmaaien in de zomer voor mij :-).
Zweden houden van fruitbomen
We wonen net buiten de stad en de natuur en de omgeving hier is schitterend. Iedereen heeft fruitbomen en meer eetbare planten, bloemen en fruit in de tuin (veel soorten bessen ook). Ik heb het idee dat Zweden daar meer mee opgroeien dan wij in Nederland tegenwoordig. Ik zal binnenkort hier een lekker recept voor ‘Blåbärsmuffins’ delen die we afgelopen zomer een aantal keren hebben gebruikt dankzij de vele vers geplukte blauwe bessen!
De natuur is altijd dichtbij
Veel huizen stonden vroeger ook meer tussen het bos, dat kun je ook zien aan de mooie wilde bloemen en planten die er vaak nog wel staan. We werden dit voorjaar verrast door allerlei pareltjes van bollen die uitkwamen midden in ons grasveld en overal in de buurt. Meest in het oog springend vond ik de Scilla. Deze bloembol bloeit prachtig in maart en april, en doet het op heel veel plekken erg goed. Dus ook in een steenachtige grond. Ik vond hier een mooie aanbieding online voor de sterke 'Scilla Siberica', voor als je ze zelf wilt planten tussen het gras of in een border.
Ook zijn er overal veel rotsplantjes te vinden, aangezien Stockholm en Zweden in het algemeen flink veel steen bevat.
Erfafscheiding: geen schuttingen maar altijd groen
Een ander groot verschil is dat je hier in Zweden niet snel tegen een schutting of zelfs muur aan zit te kijken vanuit je tuin. Waar we in Nederland altijd een soort erfafscheiding maken ook al heb je nog zo’n kleine tuin, houden de Zweden de tuin liever meer open. Dat vind ik echt een verademing, het zicht vanuit je huis is zo altijd een stuk groener en ruimer. Zelfs bij rijtjeshuizen zie ik niet vaak een hoge schutting, wel iets van lage struiken. Dit komt ook omdat het van de VVE meestal verboden is om een schutting te plaatsen, een gezamenlijke tuin heeft de voorkeur.
Het kan wel vervelend zijn natuurlijk als je erg gehecht bent aan je privacy, maar blijkbaar vindt men dat hier toch veel minder een probleem. Dat kan ook komen doordat veel mensen ook nog een zomerhuisje in het bos hebben, waar ze naartoe gaan om wel zonder pottenkijkers van de natuur te kunnen genieten.
Pas op voor herten… in je moestuin!
Ja je leest het goed, niet slakken of mollen of katten zijn hier het grootste probleem in je moestuin, maar herten! De eerste keer dat wij een hertje in onze tuin zagen waren we natuurlijk vooral vertederd. Dat zie je in Nederland als stadsmens niet zo snel of nooit in je eigen tuin. Maar onze buurman was vooral geïrriteerd door de komst van de herten, want ze eten alle jonge plantjes en bloemen op en smullen van je moestuin. Geen netten tegen vogels dus hier, maar wel om bijvoorbeeld jonge boompjes tegen herten. Een andere maatregel die je veel ziet is dat mensen een oude cd aan een touwtje in de boom hangen. De herten schrikken van de lichtspiegeling.
Verder zagen we afgelopen voorjaar ook een volwassen havik een duif opeten in onze tuin. Vond ik persoonlijk niet heel erg maar wel verfrissend als je duiven vooral als vensterbankvervuilers kent :-).
Tot slot: Tuinieren in Zweden is…. stenen verplaatsen
Ik noemde al het woord steen.. Wil je een beetje tuinieren in Zweden, dan zul je over het algemeen behoorlijk zwaar gereedschap + kracht en uithoudingsvermogen nodig hebben. Niet voor niets wordt bouwgrond hier over het algemeen bouwrijp gemaakt met behulp van dynamiet: overal zit steen in de grond.
In onze tuin geen uitzondering: het gras is mooi groen, maar graaf je ook maar een beetje onder de toplaag dan vind je stenen in alle soorten en maten. Dat was dus flink zwoegen voor ik op deze plek een mooie klimroos had ingegraven :-). Het alternatief is natuurlijk ophogen met tuinaard en meer doen met potten en bakken. Vanwege de flinke sneeuwval in de winter hebben de meeste huizen hier sowieso een verhoogd buitenterras en een verhoogde ingang. Daar staan dan altijd wel wat grote bloempotten op met mooie bloemen en planten.
Een ander gevolg van de vele rotsen en heuvels is dat vrijwel geen enkele tuin volledig recht is. Zelf vind ik dat prachtig om te zien, maar het zorgt er natuurlijk wel voor dat bijvoorbeeld een robotmaaier wel enige uitdaging zal hebben met je gazon.. Nu heb ik die helaas nog niet, maar die staat zeker op de wensenlijst. Even doorsparen nog maar..
Dat waren zo een paar van mijn observaties, meer bewaar ik maar voor een volgende keer. Zodra de grond hier een beetje ontdooid is hoop ik weer lekker in de tuin aan de slag te gaan.
Wil je meer lezen over hoe het leven in Zweden gezien door de ogen van een Nederlander? Lees dan ook eens de blog hoezithetinzweden.nl!
Hej då!
Stella
Af en toe kijk ik naar de vlog van Swedish homestead. Heel mooie natuur. Hij zit op een hofstede op een schiereiland ongeveer op de lijn tussen Stockholm en Oslo.
Stella
Wat herten betreft, heb ik al eens aan iemand voorgesteld om beginnende planten of erg kwetsbare in een bench o.i.d. te zetten. Een soort catio voor je planten.