Vroeger toen ik klein was plukte ik aan het eind van weer een hete zomer altijd bramen in het bos. Bramen zo groot als walnoten, zoveel we maar konden dragen. Onze snoeten waren rood en paars, want de helft van de buit verdween rechtstreeks in onze monden, maar van wat overbleef konden we in mijn herinnering de hele winter eten.
Inmiddels kom ik niet zo vaak meer in het bos, dus daarom heb ik laatst een doornloze braam aangeschaft voor op mijn dakterras. Jeugdsentiment!
De braam ofwel Rubus fruticosus, ofwel de bosbraam, heeft grote blauwzwarte vruchten die in smaak per subras verschillen van lichtzoet tot zurig. Het begin van mijn eetbare tuin.
Nodig voor het groeien van bramen:
- Bodem: een voedingrijke, humeuze en voldoende vochtige bodem. Eerste keer goed wat (koe)mest erbij helpt
- Zeer zonnige plek, beschut tegen vorst
- Steun: een hekwerk, trellis, pergola of anders waar je hem tegen kan opbinden
- Planten vanaf november tot eind maart.
- Vruchten van eind juli tot eind september
- Plant je meer bramen, neem dan een onderlinge afstand van 1,5 a 2 meter
De ene bramenstruik is het andere niet
Er zijn verschillende bramenrassen te koop bij het tuincentrum. De meeste bramen worden rijp in de late zomer, van eind juli tot eind september. Er zijn twee rassen met stekels: de Boysenbes, en de Himalaya. De overige rassen zijn doornloos (wel zo handig bij het plukken en met kinderen) en heten Thornfree en Thornless Boysenbes, Thornless Evergreen of Thornless Loganbes. Let bij de beschrijvbing in het tuincentrum even op de groote van de vrucht en de zuurheid van de vrucht. Deze kan verschillen van zoet tot lichtzuur tot mild. Wil je zeker weten of je de braam wel lekker vind, geef er dan eerst eentje kado aan een broer, zus, of vriend/vriendin en geniet eind deze zomer van de vruchten.
Veel zon, en wat stikstof
Bramen houden van een zonrijke plek in de tuin. In de schaduw bloeit een braam slecht en zul je ook weinig vruchten krijgen aan het einde van de zomer met slechte of weinig smaak. Bramen houden van stikstof (N) en een humusrijke bodem. Geef ze in het voorjaar (februari) 100 gr/m² stikstof zodat ze lekker gaan groeien.
Bramen bloeien het beste op hun jonge scheuten en dragen daaraan ook de dikste en mooiste vruchten. Je zult zien dat je braam snel nieuwe scheuten aanmaakt en dat je ze goed moet leiden en opbinden, want hij groeit als een dolle.
Bramen snoeien
Snoei de scheuten van het jaar ervoor aan het eind van elk seizoen terug tot 25 cm boven de grond. De nieuwe scheuten zet je vast je tegen een trellisscherm, of zet je met binddraad vast aan je muur, betongaas, hekwerk of pergola. Zwakke scheuten moet je gewoon afknippen. Het kost wel even geduld voor je een goede opbrengst hebt: pas in het derde jaar is de plant ‘volwassen’.
Voorbereiding voor de winter en het jaar erna
Aan het einde van het seizoen zul je ook zien dat de braam zijn scheuten op de rond richt. Als het topje de grond kan raakt wortelt die zich in de grond. Volgend jaar krijg je hier een nieuwe scheut. Handig om zo je braam uit te breiden en meer ruimte in je tuin of balkon te geven. In de winter bescherm je ze met stro, jute zakken o.i.d. Dek zonder meer de voet af met afgevallen blad. Doe je dat niet, dan heb je kans dat je braam doodvriest.
Eet smakelijk!