Een plant gaat niet meteen dood als en rups een van zijn blaadjes opeet. Maar dat betekent nog niet dat de plant het leuk vindt. Een nieuwe onderzoek bestudeerde de intelligentie (…nou ja, het ‘gedrag’) van planten en kwam erachter dat ze weten wanneer ze worden opgegeten. En ze ontdekten ook hoe ze zich daartegen verdedigen zodat de aanvaller ermee stopt.
Er is al decennia onderzoek gedaan naar de complexe intelligentie van planten. Het boek en de documentaire “De secret life of plants” uit 1973 van Peter Tompkins legde de basis hiervoor. (Je kunt de hele 1,5 uur durende docu gratis bekijken als je op het linkje klikt). Maar nu is er dus een nieuw onderzoek van de Universiteit van Missouri. Conclusie van het onderzoek: planten hebben het maar al te goed door als ze worden opgegeten, en ze vinden dat niet leuk.
Het woord “intelligentie” voor onderzoek naar planten is nogal een misplaatste term. Eigenlijk proberen wetenschappers vooral te ontdekken hoe andere organismen werken in vergelijking met hoe wij mensen denken.
Het onderzoek richtte zich op de populaire plant Arabidopsis, en dan in het bijzonder de zandraket. Dit plantje is zonder twijfel de meest onderzochte plant ter wereld. Als lid van de brassica familie (kruisbloemen) is dit plantje nauw verwant aan brocoli, boerenkool, kaisoi en kool. Maar hij is anders dan zijn familieleden niet zo lekker om te eten (voor mensen dan). Dit plantje was de ook de eerste plant waarvan het hele genoom in kaart werd gebracht.
De onderzoeksvraag was simpel gezegd: heeft een plant door dat ie wordt opgegeten? Om deze vraag te kunnen beantwoorden namen ze heel precies het geluid op en de trillingen van een rups die blad eet. De theorie die ze wilden bewijzen was dat een plant deze trillingen op de een of andere manier kan voelen. Daarnaast namen ze ook andere trillingen op die een plant meemaakt in het dagelijks leven als controleset, zoals geluid en trillingen van de wind.
De zandraket heeft een ingebouwd verdedigingsmechanisme om aanvallers af te schrikken. Het plantje maakt dan een soort mosterdolie dat door de blaadjes wordt afgescheiden. De onderzoekers toonden aan dat de zandraket meer mosterdolie aanmaakt als ze de trillingen van de etende rups afspeelden. En bij andere trillingen zoals de opnames van wind gebeurde er helemaal niks. De plant is zich dus ‘bewust’ van zijn omgeving en kan zich in zeer korte tijd aanpassen. En dat is nieuws! We wisten al wel dat bijvoorbeeld de acacia meer doornen heeft als er meer giraffen in de buurt leven, maar dat proces duurt veel langer.
Uiteraard roept dit weer nieuwe vragen op die weer onderzocht zullen worden in vervolgonderzoek. Niemand weet nog precies welk mechanisme de plant precies gebruikt om zich zo te verdedigen. En dit is nog maar 1 plant van de miljoenen soorten die we op aarde hebben. Daar zijn we dus nog wel even zoet mee.
Maar stel even dat geheim ontrafelen en erachter komen hoe dit proces werkt. Wie weet kunnen we met geluidsgolven (speciale ‘plantenmuziek’) planten dan wel stimuleren om veel sneller te groeien. Of om onze groenten en fruitplanten met trillingen te laten denken dat de winter eraan komt zodat ze hun vruchten extra snel rijp maken. Rare science-fiction? Als we dit onderzoek mogen geloven dan is de toekomst dichterbij dan we misschien wel denken.
Olaf Verheij
Acacia’s worden ook viezer als er aan een soortgenoot gegeten wordt. Ze reageren op een stof die bij schade vrij komt, die wordt door de wind meegevoerd. Om dat te ontlopen grazen giraffen tegen de wind in.
Bianca
Erg leuk artikel en had daar al eens eerder iets van gelezen.
Je laatste stukje doet me denken aan het boek, ”De Celestijnse belofte!” Ik geloof er wel in dat planten reageren op muziek en of stemmen. We bestaan allemaal uit energie, dus waarom zou een energie van een levende plant niet reageren op energie van een levend mens?
Of het allemaal te bewijzen valt weet ik niet, maar interessant is het zeer zeker.