Doe de test en meet hoe gezond jouw grond is

FoodGuerrila is een campagne gestart om het belang van gezonde bodem onder de aandacht te brengen. Ze plaatsen o.a. ter bewustwording wormenhotels bij Amsterdamse hotels. Heel veel van ons voedsel komt uit de grond, maar helaas gaat er iedere dag veel vruchtbare landbouwgrond verloren. En ik wist niet dat het maarliefst 200 jaar duurt om 10 cm aarde te produceren! Dit deed me inzien dat ik eigenlijk vrij weinig van mijn eigen grond afweet. Toeval bestaat niet en dus ging de derde sessie van de Urban Farming workshop van Cityplot die ik afgelopen weekend  volgde over gezonde grond en compostering. Zo kon ik wat dieper in mijn eigen grond duiken.

Een van de dingen die ik leerde was aarde bestaat uit vier belangrijkste onderdelen:

• vaste mineralen (45%), zoals klei, leem, calcium en kalium
• organische stof (5%),  zoals levende organisme, wortels, bacteriën en humus*
• lucht (20-30%)
• water (20-30%)

Maar hoe weet je nou in welke grond jouw plantjes zich moeten redden? Je kunt natuurlijk een sample door een speciaal bedrijf laten onderzoeken, maar het is veel leuker om dit zelf te doen.  Hieronder vind je een aantal tips en proefjes om je hierbij te helpen.

Kom kijken
Door alleen al naar je grond te kijken, kun je een aantal dingen afleiden. Check allereerst hoeveel wormenhoopjes je ziet. Wormen maken de grond los, waardoor water en zuurstof beter vervoerd kunnen worden en wortels makkelijker hun weg vinden. Vijf of zes hoopjes in een vlak van 30 bij 30 centimeter is een teken dat de grond gezond is. Blijft er na een jaar onverteerd organisch materiaal op je grond liggen? Dan is er waarschijnlijk weinig leven in de grond en moet je bodemorganismen stimuleren om zich voort te planten en harder te werken.

De volgende stap is om je grond dichterbij te bekijken. Graaf een gat van 30 bij 30 centimeter en bekijk hoeveel levende wormen je tegenkomt. Dat horen er minimaal 10 te zijn. Ook kun je naar de wortels kijken van de een plant die je voorzichtig uit de grond opgraaft. Vertakken de wortels wel goed? Zie je veel wortelharen? In welke richting groeien de wortels? Wortels die opzij groeien, kunnen te maken hebben met te compacte grond.

Mix en match
Het type grondsoort in je tuin is van invloed op je plantengroei. Klei is heel compact en houdt bijvoorbeeld vocht goed vast, maar bevat weinig organische stof en warmt minder snel op. Terwijl zand makkelijk te bewerken is en snel opwarmt, maar water en voedingsstoffen juist niet goed vasthoudt. Idealiter heb je een mix van zand, leem en klei. Om uit te vogelen met welke grond jij nu te maken hebt, kun je het volgende proefje doen:

Ook kun je een bezinkingsproef doen door een kwart van een pot te vullen met grond en de rest met water aan te vullen. Schud dit flink en laat hem vervolgens een halve dag staan. Zand zakt als eerste naar de bodem, vervolgens het leem en als laatste de klei. Organische stof blijft drijven. Door naar het percentage zand, leem en klei te kijken, kun je bepalen welke grondsoort je hebt. Gebruik hiervoor het volgende schema. Grond verbeteren? Voeg organisch materiaal toe!

Een klein zuurtje alsjeblieft
De pH-waarde zegt iets over de zuurgraad van je grond. Een 7 is neutraal. Alles daaronder is zuur en alles daarboven is basisch. De zuurgraad kun je meten met een kit uit het tuincentrum. Met een pH-waarde tussen de 6,3 en 6,8 kunnen je goed uit de voeten in je tuin of dakterras. Een klein zuurtje in je grond is dus wel fijn. Mocht je de pH-waarde in de bodem willen verlagen, dan kun je zwavel, compost, zaagsel of dennennaalden toevoegen. Om te verhogen kun je kiezen voor houtas, eierschalen of kalk.

Ik ben er inmiddels achter dat het met de pH-waarde in onze tuin wel goed zit en ik weet nu met welke grond ik te maken heb. Mocht iemand nog tips hebben voor hoe om te gaan met leem zand, dan hou ik me aanbevolen :-)

*Als organisch materiaal is afgebroken tot een donkerbruine, sponsachtige, geurige substantie, noemen we het humus. 

Foto: Province of BC via Flickr /CC